TÜRK
EDEBİYATININ İLK ROMAN YAZARI AMASYA’DA YATIYOR.
Ahmed’i tarafından “İskendernâme” adı altında yazılan eser bir mesnevi olsa da özellikle içeriğinde bulundurduğu geometri, astronomi, tıp, felsefe, siyaset gibi birçok alanda değerli bilgiler verilmektedir.
Eserin
yazarı şair, tarihçi Ahmedî 1413 yılında Amasya’da vefat etti ve burada toprağa
verildi fakat mezar yerini kaybettik.
Türk
Edebiyatı’nın ilk romanını yazan Ahmedî bazı kaynaklara göre 1314-15’te
Amasya’da doğduğu ileri sürülürken 1413 yılında Amasya’da vefat ettiği kesin
olarak bilinmektedir.
“İskendernâme”
adı altında çok sayıda kopyaları olan bu mesnevide, üç farklı şahsiyete uhrevi
sembol yükler. Aristo aklı, İskender ruhu, İskender’in savaştığı Dara da, nefsi
temsil eder. Her ne kadar mesnevi dense de, aslında nazım şeklinde yazılmıştır
ve içeriğindeki bilgiler, bu eseri bilim ve felsefe tarihi açısından önemli
kılar. Çünkü eser, eski İran tarihi, Peygamberler tarihi, İslam tarihi, Osmanlı
tarihi, ahlak felsefesi, varlık felsefesi siyaset gibi birçok disipline
değinmiştir.
Eserin
yazıya geçirilmesini Sivaslı Hattat Haca Baba yapmıştır. Eser içindeki 20 adet
minyatürün sanatçısı ise bilinmemektedir.
8 bin
beyitten oluşan İskendernâme, Türk Edebiyatı’nın kaleme alınan ilk
"İskender" romanıdır. Zaten uluslararası kütüphanelerde “Roman”
dalında kayıt altına alınmıştır.
İşte
bu derece önemli bir eserin yazarı Ahmedi, Çelebi Mehmed’in Amasya
Sancakbeyliği sırasında Amasya’da değerli kişiler arasında yer aldı. Yazdığı
eserlerinden bazılarını Çelebi Mehmed’e takdim etmiş-tir. Çelebi Mehmed’in özel
ilgisini görmüş ve Divan Kâtipliği’ne getirilmişti.
1413
yılında Amasya’da hayata veda etti. Amasya’da toprağa verildi. Mezarı zamanla
kayboldu, yeri bilinmemektedir.
