Hüseyin Menç

BAYRAĞIMIZI DEĞİŞTİRMEYİ BİLE 

DÜŞÜNENLER OLMUŞ !

Yıl: 1928 ve T.C. BAYRAK TEKLİFİ

    Cumhuriyetin ilk yıllarında Gazi Mustafa Kemal'in bir dizi sürdürdüğü inkılapları arasında Türk bayrağının da değiştirilmesi ve yeni bayrak tasarı ve rengi üzerinde durulduğu bazı yayınlarda kaydedildiğini biliyoruz.(1) Bayrak konusunda açık şekilde bir tartışmaya girilmemiş fakat konuya ilgi duyanlar tarafından da bazı öneriler dile getirilmiştir. Bu düşünceye en samimi şekilde yazılarında yer veren Enver Behnan Şapolyon olmuştur. Atatürk'ün öyle bir düşünceye sahip olduğunu Gazi'nin Yaveri Muzaffer Kılıç'tan duyduğunu da ayrıca not etmiştir.
   İstanbul’da ikamet eden Emekli Albay Şükrü, Cumhuriyetin ilk yıllarında hızla gerçekleştirilen inkılaplardan ve bayrak değişikliği hususundaki duyumlardan öyle etkilenmiş olmalı ki, Türk milletinin bayrağı için döktüğü kanın kutsiyetini unutmuş ve kendine göre bir bayrak tasarlamış. Tasarladığı bayrak numunesini de Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal’e bir mektupla göndermiştir. Mektup ve numune bayrak çizimi 7 Kasım 1928 tarihli İkdam, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinin birinci sayfasında yayımlanmıştır. 

    “Gazi Hz.ne Bayrağımız hakkında şayanı dikkat bir numune gönderdiler” başlığı ile gazeteye basılan söz konusu mektupta;

     “Reisicumhur Hazretleri’ne “İstanbul’da mukim mütekait Miralay Şükrü” imzasıyla bir bayrak numunesi ve bir mektup gönderilmiştir.

   Bayrak numunesinin bir resmini derç ediyoruz. Şükrü Bey’in mektubu sureti de bervechi atidir. (aşağıda olduğu gibidir);

   “Milletin ruhu, vatanın nuru büyük Gazi Hazretleri.

    Her hareketinde inkılap tecelli eden mübarek ellerinizden öper, sevgili sancağımızın kalbinde doğan şeklini minnet şükranesi olarak arz ve takdim eylerim efendim.” denilmiştir. 

    Gazete siyah-beyaz baskılı olduğu için bayrak rengini göremiyoruz. Gazetedeki haber metninde de kan kırmızısı veya gök rengi mi olduğu yönünde bir açıklama olmamış(2) Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal tarafından nasıl karşılanmıştır bilinmez ama Cumhuriyet Gazetesi’nin birinci sayfasından yayınlanacak kadar ciddiye alındığı muhakkaktır. Yoksa; Ankara'daki Reisicumhur Umumi Katib’i Hasan Rıza Bey’in masasından İstanbul'daki gazete patronlarının masasına nasıl gidecektir?

    Bu haberin devamını araştırdıysam da dişe dokunur bir haber ve yoruma rastlayamadım. Demek ki, zamanında kimse dikkate değer bulmamış. Gazete sayfasında fantezi olarak kalsa da Türk bayrağının değiştirilmesi “sevgili sancağımızın kalbinde doğan” diye (TC) ibaresine maneviyat kazandırılması hayali yakışmamıştır. Bu bayrak hayali bir asker emeklisine hiç yakışmamıştır. Muhtemeldir ki, bu emekli albay Türk milletinin canından değerli gördüğü hilâl ve yıldızın kıymetlendirdiği bayrağımızın ehemmiyetini sade bir vatandaştan daha ziyadesiyle kavrayabilmiş olmalıdır. 

Yoksa kavrayamamış mıdır?

Böyle düşünmek bile istemiyorum…

(Bu konuda bilgi sahibi olan veya zamanında basında yer alan haber/yorum gibi bilgilere ulaşanlarımız olursa lütfen bilgilendirmelerini rica ederim.)

(1)- Türk Kültürü Dergisi: 1970, S. 97, s. 30-32, Enver Behnan ŞAPOLYON, "Atatürk ve Bayrak" 
(2)- Bayrağın değiştirilmesi düşünüldüğü zaman Gazi'nin aklından geçen rengin gök mavisi olduğu Enver Behnan ŞAPOLYON tarafından yazılmıştır.

----- 29 Mayıs 1936'da 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu ile şekillendirilmiş ve Türkiye'nin ulusal bayrağı olarak kabul edilmiştir. 28 Temmuz 1937 tarih ve 2/7175 sayılı Kararnameye ilişik 45 maddelik bir tüzük (Türk Bayrağı Nizamnamesi ) ile de Türk Bayrağı'nın kullanılışı kural altına alındı.