Yalan yanlış bilgilerle dolaşanlar var

Mustafa Kemal Paşa, 12 Haziran'da Belediye Konağı’na gitti mi?

   Bazı yazar ve kişiler, Mustafa Kemal’in Amasya’ya geldiği zaman, Belediye Konağı’nda halka hitap ettiğini ileri sürerler. Oysa buradan halka hitabı mümkün değildir. Zira o tarihte konak inşaat halindeydi.

   Bazı yayınlarda 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa’nın Amasya’ya geldiği vakit doğrudan doğruya Belediye Konağı’na gidip Belediye’nin balkonundan halka seslendiği yazılmıştır. Eli fırça tutan biri de birkaç yıl önce yaptığı hayal ürünü tabloda Atatürk’ü camsız penceresiz balkondan halka hitap eder vaziyette resmetmiştir. Bununla da yetinmeyip yanlış bilgileri inatla “bilmem kaç kurşuna İstiklal Marşı” gibi benzer bir isim verdiği kitabında da ısrarla sürdürmüştür. Verdiği veya aktarmaya çalıştığı bu bilgiler doğru değildir. Çünkü Belediye Konağı o tarihte inşaat halindedir. Söz konusu tarihten dört yıl sonra zamanın Belediye Reisi Veysibeyzade Nafiz Bey tarafından tamamlanmış ve 1923’te törenle hizmete girmiştir. Üstelik Belediye Konağı’nın balkonu da yoktur. Balkon diye gösterilen yer, 30 çerçeveli menteşesiz camlarla kapalıdır. Açılmaları mümkün değildir. (Bu 30 parçalı cam, 1987 yılında yapılan restorasyon sırasında tek parça cam olarak değiştirilmiştir)

Peki, nerden çıkmaktadır bu yanlışlık? Amasya’yı hiç görmemiş yazarların (isim ve unvanı ne olursa olsun) veya bu konuya merak salanların notlarında yapılan hatalar, o günleri bizzat yaşamış olanların anlatımlarını yanlış değerlendirmelerinden ileri gelmiştir.  Hatıralarda bahsedilen Belediye binası bugünkü tarihi Belediye binası değildir. O tarihlerde Belediye olarak kullanılan bina, Saat Kulesi’nin bitişiğinde yer alan tek katlı ahşap konaktan söz etmektedirler. Mustafa Kemal’de Hükümet Konağı’na geçerken Helkıs Köprüsü (Hükümet Köprüsü) bitişiğindeki Belediye binası önünde toplanan vatandaşları selamlamış ve doğrudan Hükümet Konağı’na geçmişti.

Atatürk 5 yıl sonra Belediye Konağına gelmişti

   Atatürk’ün zaferden sonra 24 Eylül 1924’te üçüncü defa Amasya’ya gelişlerinde bir yıl önce hizmete giren yeni Belediye Konağı’nda misafir edilmiştir.  Bu sebeple bazı yazarların yaptıklarını röportajlarda büyük bir ihtimalle ilk karşılama yerinin tarifi sırasında söz edilen bina ile yeni yapılan Belediye Konağı’nın karıştırılmasından kaynaklanmıştır.

Doğru bilgiler yıllar önce kitaplara geçmişti

Ahmet Demiray’ın  1954 yılında basılan “Resimli Amasya Tarihi” kitabının 135. sayfasında, yine o günleri bizzat yaşamış Nafiz Yetkin’in 15 Haziran 1980’de Kale Dergisi’nde yayınlanan hatıralarında Paşa’nın 1919’da geldiği zaman Hükümet Konağı’nda halka hitaben ilk konuşmasını burada yaptığı kaydedilmiştir.

   Doğrusu da budur.

   Diğeri hikâye…….

--12 Haziran Dergisi/ 12 Haziran 2010,s.9